Bizlere zorla Dayatılan ACİL NÖBETLERİ tutmayacağız!!
Sağlık Bakanlığı, Aile Sağlığı Merkezi (ASM) sağlık çalışanlarına Anayasa Mahkemesi'nde "İptal Davası" görüşülüyor olmasına rağmen 6514 sayılı Torba Yasa ile kamu hastane acillerinde ve 112 istasyonlarında "ayda asgari sekiz saat" nöbet uygulaması getirmiş; nöbetin usul ve esasları Türkiye Halk Sağlığı Kurumu tarafından 09.04.2014 tarihinde ilan edilmiştir. Halk Sağlığı Müdürlükleri ASM sağlık çalışanlarına Mayıs ayı içinde nöbet listesi hazırlıklarını başlatmış, bazı illerde bu yayınlanmıştır. •ASM çalışanları, Sağlık Bakanlığının acil nöbet dayatmalarına karşı aylardır süren kararlı bir direniş başlatmış, birinci basamak sağlık hizmet alanı dışında dayatılan hiçbir görev ve sorumluluğu kabul etmeyeceklerini ilan etmiştir. Bu amaçla birçok eylem ve etkinlik gerçekleştirilmiş, bu uygulamaya dayanak teşkil eden yasa maddelerinin iptali için TTB Anayasa Mahkemesi'ne başvuru girişimlerde bulunmuştur. Yine 'Nöbet genelgesinin' iptali için gerekli hukuki girişimler başlamıştır.
Yapılan uygulama bir hakkın gasbıdır!
Halen devlet ile sözleşmeli statüde çalışan aile hekimlerine Aile Hekimliği Kanunda Yer almayan herhangi bir görevi, tek taraflı olarak veremez. Bu uygulama sözleşme kuralları ile çelişmekte ve temel hukuk kuralları ile örtüşmemektedir, açıkça bir hak gasbıdır. Mevcut 663 Sayılı Kanunun da özüne aykırıdır.
Halen aile sağlığı merkezi çalışanlarının iş yükü çok fazladır!
Bu zorlayıcı bir uygulamadır!
Aile hekimliği birimlerine yazılan acil nöbetler zorlayıcı niteliktedir, aile hekimliği çalışanlarının görüşleri alınmamış ve verilen hizmetin karşılığı da öngörülmemiştir. Üstelik nöbet sonrası, izin öngörmeden aile hekimliği çalışanları görevi de devam ettirilerek çalışma hukukuna da aykırı bir durum oluşturulmuştur.
Uygulama toplumun da sağlığını tehdit edebilir!
Aile hekimleri ve aile sağlığı çalışanları acil sağlık hizmetleri konusunda sınırlı bilgi ve beceriye sahiptir. Hastane acillerinde deneyimli ya da sertifikalı kişilerin olması önemlidir. Yetersiz bilgi ve beceri ile sağlık hizmeti sunmak önemli sorunlar doğurabilir. Mahkemelerin kararı da bu yöndedir.
Bakanlığın gerekçeleri geçersizdir!
Sağlık Bakanlığı gerekçelerini sıralarken; önce "sağlık personeline ihtiyacımız var" demiş, bu yetmeyince "mesleki eğitim nöbetsiz olmaz" demeye başlamış, o da olmayınca "sizleri yeşil alanda çalıştıracağız" demiş geçerli bir dayanak bulmakta zorlanınca, ya da haksız gerekçeler işe yaramayınca bu defa da sözü "Nöbet hekimlik mesleğinin onurudur" demeye kadar getirmiştir. Bu gerekçeleri gerçekçi bulmuyoruz.
Birinci basamak sağlık çalışanlarının rızasını almadan uygulamaya koydukları performansa dayalı sözleşmeli çalışma modeli olan Aile Hekimliği Sistemi'nin, kendi belirledikleri ilke ve kurallarına bile uyma gereği duymayan Sağlık Bakanlığı, tek taraflı sözleşmelerle sistemi yürütürken; yaptıkları yasa değişiklikleriyle sağlık çalışanlarını hak kaybına uğratmakta, altına imza attıkları sözleşmeleri bile çiğnemektedir.
Aile Sağlığı Merkezi çalışanları, gün içinde paylarına düşen tüm acillere bakmakta, poliklinik yapmakta, bunun dışında asıl işleri olan koruyucu sağlık hizmetine daha fazla zaman ayırmaya çalışmaktadır. Eğitimlerine zaman ayırma, alanlarına ve mesleklerine sahip çıkma çabasındadır. Sağlıkta Dönüşüm Programının esnek-kuralsız, "mesleği ne olursa olsun, sağlık çalışanı her işi yapar" mantığı ile çalışmaya itiraz etmektedir.
Acil servislerin durumları ise içler acısıdır.
Sağlık sisteminin ticarileştirilmesi sonucunda giderek artan katkı-katılım payı ve fark ücretleri nedeniyle iş yükü alabildiğince artmıştır. Acil servislerin alt yapı, çalışma koşulları ve çalışanların özlük hakları iyileştirilmemiştir. Aile hekimliği sistemine geçilen illerde, acillerde çalışanların hemen hemen tamamı aile sağlığı merkezleri için ayrılmış, acil servislerdeki boşalmalar da bundan kaynaklanmıştır. Acil servislerde çalışanların başta şiddet olmak üzere pek çok riskle karşı karşıya olduğu açıktır. Açıktır ki acil servisler de Sağlıkta Dönüşüm'ün kurbanı olmuşlardır.
Uluslararası normlara uymayan çalışma biçimlerine karşı "dur" demeye, oluşabilecek her türlü baskıya da birlikte karşı çıkmaya kararlıyız.
Yukarıda saydığımız gerekçelerle bize dayatılan bu nöbeti tutmayacağımızı kamuoyu ile paylaşıyor ve aşağıdaki çözümleri öneriyoruz.
1- Mevcut yasa geri çekilmeli,
2- Acile gereksiz başvurular önlenmeli,
3- Acil alanında eğitimli sağlık insan gücü açığı kapatılmalı ve
4- Acilde çalışanların özlük hakları iyileştirilmelidir.
Saygılarımızla...
23.05.2014
Hatay Tabip Odası - Hatay Aile Hekimleri Derneği – Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası
